Ελλειψη πατριωτισµού, άρθρο του καθηγητή ΑΠΘ Γρηγόρη Καλφέλη στα ΝΕΑ

Την ώρα που η χώρα µας προσπαθεί να εκπληρώσει τις βαριές υποχρεώσεις της απέναντι στους αρπακτικούς δανειστές – για να µη χρεοκοπήσει – ένα τραγικό, εκφυλιστικό και βαθιά ανθελληνικό φαινόµενο έρχεται στην επιφάνεια.

Ποιο είναι αυτό; Σύµφωνα µε τα επίση­µα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, κατά το απεχθές 2010 – και ενόσω οι επικίνδυνοι Γερµανοί µας καλούσαν να πουλήσουµε και τον Παρθενώνα για να µην πτω­χεύσουµε – πολλοί Ελληνες έβγαζαν στις τράπεζες του Λιχτενστάιν και άλλων γνωστών φορολογικών παραδείσων το ιλιγγιώδες ποσό των 22 δισ. ευρώ για να µη δικαιολογήσουν από πού βρήκαν αυτά τα λεφτά (και να µη φο­ρολογηθούν)!
Πού οφείλεται µια τέτοια ανάλγητη και ανθελληνική στάση; Στο γεγονός ότι δυστυχώς σε αυτή τη χώρα είναι άγνωστη η φιλοσοφία του λεγόµενου «συνταγµατικού πατριωτισµού» (Verfassungspatriotismus) για να χρησιµοποιήσω τον περίφηµο όρο του γερµανού φιλοσόφου Χάµπερµας.

Τι σηµαίνει αυτό µε απλά λόγια; Να ζού­µε κάθε µέρα τηρώντας τις επιταγές του Συντάγµατος, άρα εκπληρώνοντας τις βασικές υποχρεώσεις µας προς τo κράτος και κατά συνέπεια καταβάλλοντας και τους ανα­λογούντες φόρους!

∆ιαφορετικά, αυτή η συλλογικότητα που λέγεται πατρίδα δεν µπορεί να επιβιώσει.

Ωστόσο στη χώρα µας, είτε γιατί δεν υπήρχε ποτέ εθνική αστική τάξη είτε γιατί µετά τον εµφύλιο πόλεµο ο πατριωτισµός ταυτίστηκε µε τα πιο συντηρητικά ιδεώδη (υποδούλωση στους Αµερικανούς κ.λπ.), ουδόλως εµπνευστήκαµε από αυτή τη µεγάλη ιδέα.

Και αυτό ακριβώς πληρώνουµε σήµερα. Γιατί οι φοροφυγάδες επιχειρηµατίες ή οι «πεινασµένοι» σοσιαλιστές που πλούτισαν παράνοµα επί ΠΑΣΟΚ ή οι δεξιοί παράγοντες που καταλήστεψαν το κράτος την τελευταία πενταετία έχουν ένα κοινό ποιοτικό χαρακτηριστικό.

Η ευτυχία τους είναι συνυφασµένη µε την ατοµική υπαρξιακή καλοπέραση που βιώνεται πολυτελώς στα θέρετρα της Ελβετίας ή αλλού και όχι µε την εξυπηρέτηση της πατρίδας (Z. Bauman, «Ζωή για κατανάλωση»). Πώς αλλιώς µπορούµε να εξηγήσουµε τη στάση αυτών των ελλήνων (µε µικρό ε) που βγάζουν τις µεγάλες καταθέσεις τους στο εξωτερικό, ενώ ο τόπος µας αιµορραγεί οικονοµικά;

Θα αναφέρω και ένα άλλο παράδειγµα:

Στην αγορά σήµερα υπάρχει έλλειψη φαρµά­κων γιατί κάποιοι ιδιοκτήτες φαρµακαποθη­κών, λόγω της µείωσης των τιµών στα φάρµακα, προτιµούν να τα πωλήσουν στο εξωτερικό µε µεγαλύτερο ποσοστό κέρδους. Και αυ­τά τα καταγγέλλει ο Φαρµακευτικός Σύλλογος Αττικής («ΤΑ ΝΕΑ», 10/12/2010)!

Είναι ή δεν είναι αυτό µια παντελώς ανεύ­θυνη και ακατανόητη στάση; Και σε αυτό διαφέρουµε από τους Γερµανούς ή από τους Αµερικανούς, οι οποίοι πάντως νοιάζονται για τη χώρα τους!

Και υπό αυτή την έννοια, θα έλεγα γενικότερα ότι η φοροδιαφυγή απηχεί µια τέτοια εχθρική στάση προς αυτό που λέγεται πατρίδα.

Γιατί τι άλλο κάνουν ο µεγαλογιατρός ή ο µεγαλοδικηγόρος που δεν δηλώνουν τίποτε στις φορολογικές δηλώσεις τους, ενώ ζουν πλουσιοπάροχα στα ωραία προάστια των Αθηνών;

Στερούν από το κράτος πολύτιµους πόρους και βιώνουν απλώς την ατοµική τους ευτυχία! Το ίδιο ισχύει σε µικρότερη κλίµακα και για πολλούς άλλους ελεύθερους επαγγελµατίες ή για τους καθηγητές που κάνουν ιδιαίτερα µαθήµατα και βγάζουν «µαύρα λεφτά».

Ετσι η φοροδιαφυγή ανέρχεται σήµερα στο τροµακτικό 14% του ΑΕΠ και επειδή η κυβέρνηση δεν µπορεί να τη συλ­λάβει στοιχειωδώς, κάνει απαράδεκτα επανειληµµένες περικοπές στους µισθούς του δηµόσιου ή του ιδιωτικού τοµέα (και αυτό βυθίζει την Ελλάδα στη φτώχεια και τη δυστυχία). Υπό αυτή την έννοια, η φοροδιαφυγή εµποδίζει τη δίκαιη κατανοµή των θυσιών που αναλάβαµε απέναντι στους δανειστές µας, γιατί την πληρώνουν τελικά µόνο οι φτωχότεροι.

Κατά συνέπεια, δεν φταίνε µόνο οι διεφθαρµένοι πολιτικοί. Υπάρχει και ένα σοβαρό ερώτηµα προς την κοινωνία: ∆ηλαδή, τι είναι αυτό που πρέπει να προσπαθήσουµε να γίνουµε ως πολίτες (αν θέλουµε να αλλάξει κά­τι σε αυτό τον τόπο και την κουλτούρα µας);

Ποιο είναι το συµπέρασµα; Οι καταθέτες που βγάζουν τα λεφτά στο εξωτερικό και αυτοί που φοροδιαφεύγουν τηρούν την ίδια αξιοθρήνητη «αντιπατριωτική» στάση. Και είναι ανάγκη να ξανασκεφτούµε κάποτε τι σηµαίνει επιτέλους ή έννοια της πατρίδας!