ΒΡ : Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΒΑΣΤΙΛΛΗ

Ο Guardian αναρωτιέται :
«Γιατί η πετρελαιοκηλίδα από τη γεώτρηση Deepwater Horizon, μια από τις χειρότερες περιβαλλοντικές καταστροφές στην ιστορία των ΗΠΑ, δεν έχει οδηγήσει σε κατάληψη της Βαστίλλης των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών; Γιατί τα πιο πιεστικά προβλήματα του καιρού μας -η περιβαλλοντική κρίση και η κλιματική αλλαγή- δεν αντιμετωπίζονται με την ίδια ενεργητικότητα, τον ίδιο ιδεαλισμό και την ίδια αισιοδοξία όπως οι τραγωδίες της φτώχειας, της τυραννίας και του πολέμου»;
Επισημαίνει ότι «εκατοντάδες, ή και χιλιάδες, εξέδρες άντλησης πετρελαίου βρίσκονται στην περιοχή αυτή και στον υπόλοιπο κόσμο, την ευθύνη των οποίων έχουν οι άλλες πετρελαϊκές εταιρείες. Δεν έχει νόημα να τα βάζουμε μόνο με την ΒΡ. Ολόκληρο το μοντέλο προόδου και ανάπτυξης που βασίζεται στην εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων πρέπει να αλλάξει».
«Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι όλα έγιναν ξαφνικά. Εχει περάσει πάνω από ένας αιώνας από τότε που ο Μαξ Βέμπερ προέβλεψε το τέλος του καπιταλισμού του πετρελαίου, μιλώντας για την εποχή «που το τελευταίο γραμμάριο καυσίμου θα έχει καεί». Γιατί όμως ένας πλανήτης που εισπράττει κάθε μέρα από τον ήλιο δεκάδες φορές περισσότερη ενέργεια από όση χρειάζεται κοιτάει απαθής τον πίδακα πετρελαίου στα βάθη του ωκεανού; Τώρα είναι που χρειαζόμαστε την πολυσυζητημένη καινοτόμα δύναμη του κεφαλαίου και τον ουτοπικό ενθουσιασμό των μηχανικών. «Τα σπαθιά να γίνουν άροτρα», έλεγε το φιλειρηνικό κίνημα «Οι έρημοι να γίνουν ηλιακή ενέργεια», πρέπει να πούμε τώρα εμείς».

Αυτή τελευταία φράση θέτει ένα ζήτημα που δεν μπορεί να αποφύγει κανείς, όταν αντιμετωπίζει αλλαγές : αλλαγή προς ποια κατεύθυνση, με ποιους και για ποιους;

Σε ανάρτησή μας της 16ης Ιουλίου 2009, με τίτλο: Ο Προμηθέας και οι σύγχρονοι «Θεοί», γράφαμε: «Πληροφορούμαστε τις μέρες αυτές για το μεγαλεπήβολο σχέδιο Desertec, το οποίο θα αξιοποιήσει τον ήλιο της Σαχάρας για να μεταφέρει φθηνή και καθαρή ενέργεια στην Ευρώπη. Οι ηλιακές ακτίνες θα συγκεντρώνονται από χιλιάδες κοίλα κάτοπτρα, θα μετατρέπονται σε ενέργεια, η οποία με ένα δίκτυο καλωδίων υψηλής τάσης θα μεταφέρεται στην Ευρώπη. Οι βάσεις αυτού του σχεδίου τέθηκαν προχθές στο Μόναχο από μια κοινοπραξία στην οποία συμμετέχουν ενεργειακοί και οικονομικοί γίγαντες της Γηραιάς Ηπείρου. Δώδεκα εταιρείες- από τη γερμανική πολυεθνική Ζίμενς και τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού Εon και RWΕ μέχρι την Ντόιτσε Μπανκ και τον γερμανικό κολοσσό ασφαλίσεων Μιούνιχ Ρε - οι εκπρόσωποι των οποίων υπέγραψαν στο Μόναχο ένα σχετικό μνημόνιο. Με την εφαρμογή του σχεδίου η Ευρώπη θα μπορούσε να καλύψει έως το 2025 το 15% των ενεργειακών αναγκών της. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα πρώτα αποθέματα ενέργειας αναμένεται να φτάσουν στη Γηραιά Ήπειρο μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ το κόστος θα φτάσει τα 400 δισ. ευρώ. Το σχέδιο έχει θερμή πολιτική υποστήριξη, καθώς θετικά έχουν εκφραστεί η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, αλλά και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο».
«Ποιο ρόλο οραματιζόμαστε εμείς οι σοσιαλιστές για τη χώρα και το λαό μας, για την Ευρώπη, για τον Κόσμο ; ποιο ρόλο θέλουμε να παίξουμε εμείς; του Προμηθέα ή της υποταγής στους σύγχρονους «θεούς», τους πολυεθνικούς γίγαντες που διαθέτουν τεχνογνωσία, πολιτική, οικονομική και επικοινωνιακή δύναμη και είναι εδώ, πανίσχυροι, έτοιμοι να γράψουν από την αρχή τη νέα ιστορία των λαών της Ευρώπης και του κόσμου» ;
Στο άρθρο παραθέσαμε μια εναλλακτική εκδοχή προς αυτή του σχεδίου Desertec και της πρόσφατης αναφοράς του Guardian. Εκδοχή την οποία επαναλαμβάνουμε για τι είναι πάντα επίκαιρη.
Ο Jeremy Rifkin μιλώντας στη Σοσιαλιστική Διεθνή διατύπωσε την άποψη ότι «η ενέργεια στα χέρια των ανθρώπων σημαίνει ότι κάθε μεμονωμένο κτίριο, γραφείο, σχολείο και κάθε κατασκευή πάνω στη γη μπορεί να μετατραπεί σε ένα μικρό σταθμό παραγωγής ενέργειας, φιλικό προς το περιβάλλον, που αιχμαλωτίζει την καθαρή ενέργεια».
Ο καθηγητής Rifkin ζήτησε από τους Σοσιαλιστές αρχηγούς να αναλάβουν άμεση δράση προκειμένου να ενδυναμώσουν τους ανθρώπους δίνοντάς τους την ευκαιρία να παράξουν ενέργεια. Κάλεσε τους πολιτικούς να απελευθερώσουν τους ανθρώπους από την εξάρτησή τους από την παραγωγή και εμπορία της ελίτ ενέργειας.
«Ο καθηγητής Riffkin εισήγαγε την αντίληψη για συλλογική παραγωγή και κατανομή της ενέργειας που αγγίζει τις καρδιές μας», σχολίασε ο Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Γεώργιος Α. Παπανδρέου.

Αρκεί να επαναληφθεί άραγε στη σύγχρονη εποχή ο «μύθος του Προμηθέα» για να γίνει το σοσιαλιστικό όραμα σχέδιο - πρόγραμμα - πράξη ; Είναι μόνο θέμα ενέργειας ή είναι και ζήτημα εξουσίας ; Με άλλα λόγια «άλλο μοντέλο ανάπτυξης» ή και «άλλο μοντέλο διακυβέρνησης» ; Μοντέλο διακυβέρνησης περιφερειακά και τοπικά αποκεντρωμένο, όπου ο συμμετοχικός προγραμματισμός έχει κεντρική θέση ;
Έχουν καμιά σημασία όλα αυτά στις επικείμενες Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές του Νοέμβρη;